Nafile namazlar, sünnet olan nafile namazlar ve mendup olan nafile namazlar olarak iki kısma ayrılır. Sünnet olan nafile namazlar, Allah Resulünün kılmaya devam ettiği fakat çok nadiren kılmadığı namazlardır. Bu nafileler kuvvetle yapılması tavsiye olan namazlardır. Çok nadiren Resulullah'ın (S. A. V.) bu nafileleri terk etmesinin sebebi bizlere farz olmadığını göstermektir. Mendup olan nafile namazlar ise Peygamber Efendimizin (S. A. V.) zaman zaman kılıp, zaman zaman kılmadığı ve kuvvetli olmayan nafile namazlardır. Bunlara müstehap nafile de denir.

Teheccüd namazı: Yatsı namazını kıldıktan sonra gecenin üçte ikisinin geçmesinden sonra kılınan 2 ile 8 rekât arası kılınan nafile gece namazıdır. Şayet gecenin üçte ikisi geçmeden kılınacak olursa uykudan uyanma şartı vardır. Yatsı namazından sonra bir miktar uyunur ve uyandıktan sonra kılınır. Fakat gecenin üçte ikisi geçtiyse uyuyup uyanmaya gerek yoktur. Peygamber efendimiz yatsı namazını kıldıktan sonra vitir namazını kılmadan uyur ve gecenin üçte ikisi geçtikten sonra uyanır ve 28 rekât arası teheccüd namazı kılar arkasından vitir namazını kılar ve sabah namazına kadar dua ederdi.

İşrak namazı: Sabah güneç doğduktan ve bir mızrak boyu yukarı çıktıktan sonra yani kerahet vakti çıktıktan sonra kılınan nafile namazdır. Yani bu zaman güneşin doğmasından 45 dakika sonrasına denk gelir. Saati olmayan kişi çenesini göğsüne değer ve güneşe doğru bakar. Şayet güneşi göremiyorsa bir mızraktan yukarı çıkmış ve İşrak vakti girmiştir. İki rekât olan İşrak namazının fazileti hakkında Resul-i Ekrem şöyle buyurmuştur: “ Bir kimse sabah namazını cemaat ile kıldıktan sonra oturup güneş doğana kadar zikir ile meşkul olursa, güneş doğunca da iki rekât namaz kılarsa, bir nafile hac ve umre sevabı alır. ”

Duha namazı (Kuşluk namazı): Sabah imsak vaktinden sonra 45 dakika geçer ve güneş bir mızrak boyu yukarı çıkarsa İşrak vakti girer. Bu zamandan öğlen namazına 45 dakika kalan zamana kadar geçen sürede kılınan namazdır. Başlangıç yönü ile İşrak namazıyla aynı namaz olduğunu söyleyen alimler vardır fakat aynı namaz olmadığını iddia eden alimlerin görüşü şöyledir. Tam işrak saatinde kılınan iki rekât namaz İşrak namazıdır. İşrak namazının arkasından Duha namazı kılınır. Şayet kişi geç kalkarsa veya işi olduğundan işrak saatini geçirirse öğlen namazı olmadan 45 dakika öncesine kadar Duha namazını kılar. Güçlü olan tez budur. Bu nafile namaz iki ile sekiz rekât arası kılınabilir.

Evvabin namazı: Diğer adı Tövbe namazıdır. Evvabin, çokça tövbe ve istiğfar ederek Allah'a (C. C.) yaklaşan kişi anlamına gelmektedir. Akşam namazından sonra kılınan bu Evvabin namazı için dört rekât diyen alimlerde vardır altı rekât diyenlerde. Peygamber Efendimizin Evvabin namazı kılarken Akşam namazının sünneti dahil altı rekât kıldığı görüşe göre dört rekât kılmak yeterlidir. Diğer görüşe göre ise Akşam namazının sünneti dahil edilmeden altı rekât kılmıştır. Bir ayeti kerimede Allah (C. C.) Evvabin namazının önemine değinmiştir. “ Rabbiniz, sizin kalplerinizden çok iyi bilir. Eğer siz iyi olursanız, şunu bilin ki Allah (C. C.), kötülükten yüz çevirerek tevbeye yönelenmeri (Evvabin) son derece bağışlar. ”

Abdest namazı: Abdest veya gusül abdesti alındıktan sonra yaşlık geçmeden önce kılınan iki rekât nafile namazdır. Bu namaz abdest veya gusül abdestinin nimetine kavuşulduğu için şükür anlamında kılınan mendup bir namazdır. Bu namazla ilgili Resul-ü Ekrem (S. A. V.) şöyle buyurmuştur: ” Her kim benim aldığım gibi abdest alır ve aklından bir şey geçirmeyerek iki rekât namaz kılarsa geçmiş günahları af olunur. ” (Buhari)

Mescid namazı (Tahiyyetü'l mescid): Mescidi veya camiyi selamlama namazıdır. Mescid evleri Allah'ın (C. C.) evleridir. Bu yönüyle mescidi selamlamak Allah'ı (C. C.) selamlamak anlamına gelir. Allah'ı (C. C.) selamlamanın en güzel yöntemi de iki rekât nafile namazdır. Mescid namazı mescide girer girmez oturmadan kılınmalıdır. Peygamber Efendimiz (S. A. V.) şöyle buyurmuştur. ” Sizden her kim mescide girerse iki rekât namaz kılmadan oturmasın. ” (Buhari)

Yolculuk namazı: Kişi yolculuğa çıkacağı zaman abdest alıp iki rekât namaz kılarsa mendup olur. Yani ALLAH'IN (C. C.) sevdiği şeyi yapmış olur. Yolculuktan dönüşte de iki rekât kılmak aynı sevabı verir. Peygamber Efendimiz (S. A. V.) sefere çıkarken iki rekât namaz kılar dönüşte de eve uğramadan mescid de iki rekât namaz kılar öyle eve dönerdi. Resül-ü Ekrem şöyle buyurmuştur: ” Bir kimse sefere çıkmayı isterken çoluk çocuğunun yanında kılacağı iki rekât namazdan daha üstün bir şey bırakmış olmaz. Namaz onun yerine hayru'l halef olur. ” (Taberani)

Ay ve güneş tutulması namazı: bu namaz sünnet olup iki rekât olarak kılınır. Güneş tutulmasında iki rekât nafile namaz kılınır ve güneş açılıncaya kadar dua edilir. Güneş tutulması namazının cemaat ile kılınmasında bir mahzur yoktur. Ay tutulması durumunda ise namaz cemaatsiz ferdi olarak kılınır. Bu iki namazın mescid de kılınması sünnet olup ezan ve kamet okunmaz.

Şükür namazı: Allah'ın (C. C.) bizler için yarattığı sayısız nimetlere şükretmek için kılınan iki rekât nafile namazdır. Şükür Allah'ın (C. C.) bize verdiği nimetleri artırdığı gibi şükürsüzlük de şiddetli bir azaba maruz kalmasına sebep olur. Peygamber Efendimiz sevinçli bir haber aldığında direk iki rekât şükür namazı kılarak Allah'a (C. C.9 şükrederdi.

Tesbih namazı: Dört rekât olan bu namazı kılmak için tekbir alındıktan sonra her rekâtta bir Fatiha okunur ve arkasına zammı sure koşulur. Her rekâtte kıraat bitince on beş defa “ sübhaneallahi velhamdülillahi vela ilahe illallahü vallahu ekber” denir. Sonra rükûa eğilip aynı tesbih on defa söylenir. Rükudan kalkıp on defa söylenir. Secdeye varıp on defa söylenir. Secdeden kalkıp on defa söylenir ve tekrar secdeye varıp on defa söylenir. Secdeden tekrar kalkınca on defa söylenir. Böylece bir rekâtta 75 defa söylenmiş olur. Bu dört rekâtta aynı şekilde tekrar edilir. Bu namaz öyle ehemmiyetli bir namazdır ki kişi kılabiliyorsa her gün, kılamıyorsa haftada bir gün, oda olmuyorsa ayda bir gün veya yılda bir gün, senede bir günde kılamıyorsa ömründe bir defa kılmalıdır.

İstihare namazı: Bir konunun kendisi hakkında hayırlı mı şer mi olduğuna karar veremeyen kişilerin manevi bir işarete kavuşmak için kıldığı iki rekât nafile namazdır. Birinci rekâtte kafirun suresini, ikinci rekâtte ise ihlas suresini okumak müstehaptır. Rüyada yeşil veya beyaz görmek hayırlı olduğuna, kırmızı ve siyah görmek şer olduğuna delalettir. Fakat hep renk olmayabilir. Bazen kişiler kötü bir rüya görür veya iyi bir rüya görür. Bu namaz gece kılınabileceği gibi gündüz de kılınabilir.

Tevbe namazı: Bir günah işlendiğinde o günahı Allah'ın (C. C.) bağışlaması için kefaret olarak kılınan iki rekât nafile namazdır. Allah-ü Teâlâ şöyle buyurmaktadır: ” Şeytan seni bir kötülüğe sevk etme girişiminde bulunursa, hemen Allah'a (C. C.) sığın. ” Kötülük yapan bir kişi tövbe ile af dilemezse kötülüğün şerri büyüyerek ayağına dolanır. Bu yüzden işlenen her günah sonrası Allah'tan (C. C.) af dilenmesi gerekmektedir.

Hacet namazı: İnsan oğlunun hep hayattan güzel beklentileri vardır. Güzel bir işe sahibi olmak, mutlu bir yuva sahibi olmak, günahlarının bağışlanması, Cennete girmek veya derecesinin artması gibi uhrevi arzular için iki rekât nafile namaz kılarak Allah'a (C. C.) dua ederek arzularını bildirir. Dua ederken namazla Allah'a (C. C.) yaklaşmalı ve onun hoşnut olacağı şeyleri yapmalı ve sonra da Allah'tan (C. C.) dileyeceği şeyleri dilemelidir.