Seferi Namazı

Seferi namazı, kişinin seferi vasfına sahip olduğu müddetçe kıldığı namazdır. Seferi, bir kişinin herhangi bir nedenle bulunduğu yerden kalkıp uzak bir mesafeye gitmek üzere yola çıkmasıyla başlayıp tekrar bulunduğu yere gelene kadar geçen zamanda kişiye verilen addır. Allah-ü Teâlâ biz insanlar için dinimizde birçok konuda kolaylık sağlamıştır. Bunlardan biri de seferiliktir. Seferi olan yani yola çıkan kişi yolculuk esnasında birçok meşakkatle karşılaşabilir. Bu yüzden seferi olan kişi sefer boyunca farz namazlarını seferi namazı olarak kılar. Yani dört rekât olan farz namazları iki rekât olarak kılar. Bu Allah'ın (C. C.) verdiği bir ruhsattır.

Nisa suresi 4/101: Yeryüzünde sefere çıktığınız zaman, eğer kâfirlerin size kötülük etmesinden (Fitne) korkarsanız, namazları kısaltmanızda sakınca yoktur.

Seferi durumda farz olan dört rekât namazlar iki rekât olarak kılınır. Sünnetlerin tamamı kılınır. Fakat müsait olunmadığı durumda sünnetler terk edilebilir. Seferi durumunda seferi kişi imamlık yaptığında mukim yani seferi olmayan kişi uyduğunda imam iki rekât kıldıktan sonra selam verir ve namazdan çıkar. Mukim olanlar imamın ikinci selamıyla birlikte tekbir getirerek ayağa kalkar ve sanki imamın arkasında devam ediyormuş gibi Fatiha okuyacak kadar kıraatte bekler. Fakat Fatiha suresini okumadan rükû ve secde yaptıktan sonra tekrar ayağa kalkarak yine okumadan kıraat yaptıktan sonra rükû ve secde ile tahiyyata oturur ve Ettehiyyatü, Allahümme Salli, Allahümme Barik, Rabbena dualarını okuyarak namazlarını tamamlarlar. Cemaat arasında seferi varsa imamla birlikte namazdan çıkar. Bu durumda karışıklığa sebebiyet vermemek için imam namaza başlamadan önce cemaate seferi olduğunu hatırlatması gerekir. Bu durumun tam tersi olarak imam mukim ve cemaat seferi ise imama uyulunca iki rekât olan namaz dört rekâta çıkmış olur. Bu durumda iki rekâti kıldıktan sonra selam verip namazdan çıkamaz. Seferi namazı mukim namazına dönmüş olur.

Hanefi mezhebine göre namazı kısaltmanın hükmü Allah'tan (C. C.) bir bağış olduğu esas alındığı için namazı kısaltmanın vacip olduğu kabul görmüştür. Vacip terk edilemeyeceği için kısaltmak mecburidir. Bu durumda seferi olan kişi seferi namazını iki rekâta kısaltmayıp dört rekât kılması mekruhtur. Seferi olan kişi ikinci rekâttan sonra ayağa kalkarak namazını dörde tamamlasa ilk iki rekât farz son iki rekât nafile namaz yerine geçer. Nafile için farzın selamı geciktirildiği için de mekruh denen kötü bir iş yapmış demektir.

Bir kişi sefere çıktığında hiçbir şekilde farzları kazaya bırakmamalıdır. Fakat bir şekilde namazını kazaya bıraksa ve seferdeyken kaza edecek zaman bulamasa ve asıl vatanına döndüğünden seferi hali bitse seferi namazlarının kazasını seferdeki hükme göre kaza etmesi yani kısaltarak kılması gerekir.

Maliki: Malikilere göre seferi olan kişilerin namazlarını kısaltmaları sünneti müekkedir.

Şafi ve Hanbeli: Şafi ve hanbeli mezhebine göre seferi durumunda namazı kısaltmak Allah'ın (C. C) insanlara verdiği bir ruhsattır. Bu ruhsatı kullanıp kullanmamak kişinin tercihine bağlıdır.