Misafir namazı nasıl kılınır, hangi şartlar gereklidir?

Yolculuk durumunda olan Müslümanların, dini ölçülere göre belirlenmiş mesafe ve süre şartlarını taşımaları halinde, dört rekatlı farz namazları iki rekat olarak kılmalarına "misafir namazı" veya "seferîlik" denir. Bu, İslam dininin yolculara tanıdığı bir kolaylıktır.

Seferî sayılmak ve misafir namazı kılmak için belirli şartlar vardır:

• Mesafe Şartı: Hanefi mezhebine göre, kişinin ikamet ettiği yerden en az 90 km (yaklaşık 18 fersah) uzaklığa gitmesi gerekir. Bu mesafe, gidiş-dönüş toplamı değil, tek yön olarak hesaplanır.
• Niyet Şartı: Yolculuğa çıkarken veya namaz kılarken seferî olduğuna niyet etmek gerekir. Niyet kalple olur, dil ile söylenmesi müstehaptır.
• Süre Şartı: Yolcunun, gittiği yerde 15 günden (dahil) az kalma niyeti olmalıdır. Eğer 15 gün veya daha fazla kalmaya niyet ederse, o yerleşim yerinde mukim (yerleşik) sayılır ve dört rekatlı namazları tam kılar.
• Yolculuğun Meşru Olması: Yolculuğun haram bir iş için olmaması gerekir. Ancak haram bir yolculukta da seferîlik hükümleri geçerlidir, fakat böyle bir yolculuktan kaçınmak esastır.
• Bulûğ ve Akıl: Seferî olacak kişi ergen ve akıllı olmalıdır.

Seferî olan kişi, dört rekatlı farz namazları (öğle, ikindi ve yatsının farzları) ikişer rekat olarak kılar. Diğer namazlar (sünnetler, vacipler, vitir namazı) ise normal şekilde kılınır.

Örnek: Öğle Namazı

• İlk olarak 4 rekatlık sünneti, mukim (yolcu olmayan) gibi tam kılarsınız.
• Sonra farzı kılmaya niyet ederken seferî olduğunuzu belirtirsiniz: "Niyet ettim Allah rızası için bugünkü öğle namazının iki rekat farzını kılmaya, seferî olarak" şeklinde niyet edebilirsiniz.
• Farz namazı, normal bir namaz gibi iki rekat olarak kılınır. Her iki rekatta oturulur, tahiyyat okunur ve sonunda selam verilir.
• Son iki rekat sünneti de yine tam olarak (dört rekat) kılarsınız.

Aynı şekilde:

• İkindi namazının farzı iki rekat,
• Yatsı namazının farzı iki rekat kılınır.
• Akşam namazının farzı üç rekat olduğu için değişiklik olmaz, aynen kılınır.
• Sabah namazının farzı iki rekat olduğu için yine aynı şekilde kılınır.

Seferîlik hali şu durumlarda sona erer:

• Kişi memleketine veya 15 gün veya daha fazla kalmaya niyet ettiği bir yere varıp orada ikamete başladığında,
• Yolculuk mesafesi dolmadan geri dönüldüğünde,
• 15 gün veya daha fazla kalma niyeti oluştuğunda.

Bu durumlardan sonra namazlar tam kılınır.

Bu kolaylıklar, İslam dininin müminlere olan rahmetinin ve hayatı kolaylaştırma prensibinin bir göstergesidir. Doğru uygulama için kişinin bağlı olduğu mezhebin detaylı hükümlerini öğrenmesi ve gerektiğinde bir ilim ehline danışması önerilir.